Raadsvragen: Misbruik toeslagen arbeidsmigranten
Eindhoven, 17 juli 2013
'Minstens 100.000 arbeidsmigranten betalen geen belastingen' Bron: RTL Nieuws
Update: met antwoord van B&W
Geacht college,
RTL Nieuws kwam na onderzoek deze week met een bericht dat er minstens 100.000 arbeidsmigranten in Nederland zijn, die niet officieel zijn ingeschreven bij de gemeente waar zij wonen. De gemeenten Amsterdam en Rotterdam zeggen dat ze elk 30.000 niet ingeschreven arbeidsmigranten huisvesten en in Den Haag zijn er naar schatting zo’n 14.000 van deze inwoners onzichtbaar voor de gemeente. Dan blijven er nog 26.000 arbeidsmigranten over die in andere gemeenten onderdak genieten, waaronder wellicht ook in Eindhoven.
Deze migranten die zich niet inschrijven blijven zo ‘onzichtbaar’ voor de gemeentelijke belastingen. Afgezien van de vaak onvermijdelijke woonoverlast ontlopen zij op deze wijze ook de verplichte zorgverzekering en betalen zij geen motorrijtuigenbelasting. Ook voor de Rijksbijdragen, die gerelateerd zijn aan het aantal inwoners, worden deze arbeidsmigranten niet meegeteld. Als per 1 januari 2014 de grenzen opengaan voor arbeidsmigranten uit Roemenië en Bulgarije zal bij ongewijzigd beleid het aantal spookinwoners nog verder toenemen.
Onze fractie is geschrokken van dit hoge aantal arbeidsmigranten die massaal belasting ontduiken en aan de andere kant wel uitkeringen of toeslagen krijgen. Deze ontoelaatbare handelswijze is een gevaar voor de solidariteit en zet het Nederlands en Eindhovens belastingstelsel onder grote druk.
Dat brengt mij tot de volgende vragen:
- Is het college bekend met het onderzoek dat door RTL Nieuws is gehouden?
- Hoeveel legale arbeidsmigranten zijn in Eindhoven ingeschreven?
- Heeft u enig idee hoeveel arbeidsmigranten in Eindhoven niet zijn ingeschreven?
- Heeft het college daar onderzoek naar laten doen?
- Zo ja, door wie of welke instantie en hoe is dat onderzoek in de praktijk verlopen?
- Zo nee, is het college dan bereid om dit onderzoek met de meeste spoed te laten plaatsvinden?
- En de uitslag van dit onderzoek aan de raadsleden beschikbaar te stellen?
Rudy Reker
http://www.rtlnieuws.nl/nieuws/politiek/misbruik-toeslagen#node_303801
Antwoord van burgemeester en wethouders
1. Is het college bekend met het onderzoek dat door RTL Nieuws is gehouden?
Ja.
2. Hoeveel legale arbeidsmigranten zijn in Eindhoven ingeschreven?
In de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) zijn momenteel (begin augustus) 3.274 arbeidsmigranten (1) ingeschreven. We baseren ons hierbij op een definitie van het CBS: “alle in Eindhoven in de GBA geregistreerde personen in de leeftijd van 15-64 jaar, afkomstig uit de Midden en Oost-Europese EU-landen (etniciteitscode Polen, Hongarije, Roemenië, Bulgarije, Slovenië, Tsjechië, Slowakije, Tsjecho-Slowakije, Estland, Letland of Litouwen), waarbij alleen de eerste generatie allochtonen worden geteld”.
Tevens verwijzen we hierbij naar het rapport ‘De woonsituatie van Midden- en Oost- Europese arbeidsmigranten in Eindhoven’ van de sector Control van de gemeente (BIO-rapport nr. 1190 (2). Uit dit rapport d.d. mei 2013, blijkt dat op 1 januari 2013, 3.171 personen (op basis van bovengenoemde kenmerken) in de bevolkingsadministratie zijn ingeschreven. De aantallen 3.274 (begin augustus 2013) en 3.171 (1 januari 2013) volgen uit een telling uit de GBA en zijn gebaseerd op dezelfde uitgangspunten.
(1) In dit aantal zijn tevens de Kroaten, die vanaf 01-07-2013 ook tot de EU behoren en die hier al woonden voor toetreding tot de EU, opgenomen. In de telling is geen rekening gehouden met nationaliteit. Daarnaast zijn de personen uit Zuid-Europese EU-landen niet in deze telling meegenomen.
(2) Het openbare rapport is te vinden op de website van de gemeente Eindhoven. Zie hiervoor: (link).
3. Heeft u enig idee hoeveel arbeidsmigranten in Eindhoven niet zijn ingeschreven?
Uit het bovengenoemde rapport van de sector Control van de gemeente blijkt dat 660 arbeidsmigranten niet in de GBA zijn ingeschreven. Deze personen staan wel bij het UWV ingeschreven (Bron: WNB3). Het is geen ‘hard cijfer’ maar betreft een beredeneerde (huidige) schatting op basis van gegevens uit 2011. Uitgangspunt bij dit aantal is dat de werkgemeente ook de woongemeente is.
Naast de geregistreerde arbeidsmigranten (GBA en WNB) is tevens sprake van niet-geregistreerde arbeidsmigranten. Dit aantal is als vanzelfsprekend moeilijk in te schatten. Een bron die hiervoor gebruikt kan worden is het onderzoek Van der Heijden4 In dit onderzoek wordt een schatting gedaan op basis van de verhouding geregistreerden /niet-geregistreerden in het Herkenningsdienstsysteem van de politie (HKS). Op basis hiervan zou ca. de helft van de MOE-landers ingeschreven staan in de GBA en/of in WNB en de andere helft niet. Het betreft hier een schatting die is gebaseerd op aannames. De schatting is hierbij eerder te hoog dan te laag.
Hierbij willen we overigens nog vermelden dat niet-geregistreerde arbeidsmigranten in een aantal gevallen ook niet geregistreerd hoeven te zijn. Zo hoeven arbeidsmigranten niet in de GBA geregistreerd te worden als ze in een periode van een half jaar korter dan 4 maanden in Nederland verblijven.
Arbeidsmigranten worden ook niet geregistreerd in het WNB als ze korter dan 183 dagen in Nederland gedetacheerd zijn en als ze betaald worden door een bedrijf uit het land van herkomst. Daarnaast als men als buitenlandse ZZP-er in Nederland werkt of in Nederland woont maar over de grens werkt.
(3) Werknemersbestand van het UWV: WNB. Geteld zijn allochtonen in de leeftijd van 15 t/m 64 jaar die in Eindhoven werken. In de telling zijn niet meegenomen; Poolse werknemers met de Duitse nationaliteit, de niet bij de KvK ingeschreven ondernemers uit MOE-landen en de MOE-landers die via een buitenlandse werkgever in de gemeente Eindhoven werken.
(4) Prof. Dr. Van der Heijden van de Universiteit van Utrecht “Aantallen geregistreerde en niet geregistreerde burgers uit MOE-landen die in Nederland verblijven; augustus 2011”. Zie hiervoor ook:
http://www.rijksoverheid.nl/documenten-enpublicaties/rapporten/2011/09/15/aantallen-geregistreerde-en-niet-geregistreerde burgers-uit-moe-landen-die-in-nederland-verblijven.html
4. Heeft het college daar onderzoek naar laten doen?
a. Zo ja, door wie of welke instantie en hoe is dat onderzoek in de praktijk verlopen?
b. Zo nee, is het college dan bereid om dit onderzoek met de meeste spoed te laten plaatsvinden?
c. En de uitslag van dit onderzoek aan de raadsleden beschikbaar te stellen?
Wij verwijzen naar het bovengenoemde onderzoek Van der Heijden en het door de sector Control van de gemeente Eindhoven opgestelde rapport “De woonsituatie van Midden- en Oost- Europese arbeidsmigranten in Eindhoven’ (BIO-rapport nr. 1190)”. Beide rapporten zijn openbaar beschikbaar. De link naar de desbetreffende websites is hierboven opgenomen.
Eindhoven, 3 september 2013