Raadsvragen: Onduidelijkheid over beslissingen m.b.t. de Orangerie

Eindhoven, 16 oktober 2014


Neemt het college beslissingen, terwijl Archipel eigenaar is en Camelot de verhuurder?

 

Geacht college,

Op 21 oktober 2005 heeft het toenmalige college aan SVVE De Archipel een bouwvergunning afgegeven voor het tijdelijk bouwen van huisvesting t.b.v. een gecombineerd verpleeg- en verzorgingshuis. Dit voor maximaal 5 jaar op het perceel Castiliëlaan (ongenummerd) te Eindhoven.

Op 20 mei 2014 hebben wij na informatie uit betrouwbare bron aan het college de volgende raadsvragen gesteld. ‘Komt er een asielzoekerscentrum in of nabij de Orangerie?’ De volgende dag ontvingen wij een intern antwoord dat luidde: ‘dat het voor de eigenaar van het complex niet mogelijk is het complex voor andere doeleinden in te zetten. Gelet op de tijdelijkheid van de indertijd verstrekte vergunning kan dit alleen als er een nieuwe procedure wordt doorlopen’. Overduidelijk was het antwoord op de door de LPF gestelde raadsvragen: ‘er zijn geen plannen om in de vrijgekomen containerwoningen asielzoekers onder te brengen’.

 Op 19 september jl. echter kwam het college met de mededeling dat in de Orangerie een vestiging van een Asielzoekerscentrum (AZC) ging komen. Dit besluit werd genomen zonder vooraf de gemeenteraadsleden te informeren of te raadplegen en het was strijdig met haar belofte van vier maanden eerder. Daarop diende de LPF fractie opnieuw raadsvragen in: ‘Wat is het woord van het Eindhovens college waard?’. In de beantwoording twee dagen later schrijft u onder meer het volgende. ‘Dat de Orangerie aan de Archipel is verkocht met een terugkoopgarantie van de bouwer, wat betekent dat het gebouw na vertrek van de laatste bewoners van Archipel weer terug overgedragen zou worden. De grond onder het gebouw is in eigendom van de gemeente en wordt tot op dit moment door Archipel gehuurd.’ Einde citaat.

De vergunning voor de tijdelijke huisvesting op de Castiliëlaan was in 2005 voor maximaal 5 jaar afgegeven. Het is nu 2014, het complex is in mei jl. leeg gekomen en de tijdelijkheid is met 4 jaar overschreden. Omdat er nadat het gebouw leeg was komen te staan niet direct sprake was van ontmanteling van het gebouw is er door Archipel/de Meeuw voor gekozen het pand via leegstandsbeheer te beschermen tot er meer duidelijkheid zou zijn. Op zijn minst is dit vreemd te noemen omdat van Archipel mag worden verwacht een beroep te doen op de overeengekomen terugkoopgarantie en de huur van de gemeentegrond te beëindigen. Ook alle overheadskosten van dit complex zouden voor Archipel dan komen te vervallen.

1. Waarom heeft het college Archipel niet eerder gewezen op het feit dat de in 2005 verstrekte vergunning t.b.v. een gecombineerd verpleeg- en verzorgingshuis voor maximaal 5 jaar was afgegeven?
2. Waarom heeft het college nadat het complex in mei 2014 leeg was komen te staan Archipel niet gewezen op de overeengekomen bouwvergunning en Archipel gesommeerd om het terrein leeg op te leveren?

Tevens heeft mijn fractie op 21 september jl. aan het college gevraagd wanneer bij het college het idee was ontstaan om er asielzoekers in te huisvesten of welke plannen het college eerder had met dit complex. Het antwoord van het college was kort en luidde: ‘Dit vermoeden is juist’. Het college vervolgt: ‘Het idee om hier een tijdelijke opvanglocatie voor vluchtelingen te realiseren is geen idee van het college geweest’.

Deze laatste bewering klinkt niet erg aannemelijk want ondanks dat een tijdelijke opvanglocatie voor vluchtelingen, zoals u stelt geen idee was van het college, benoemt het college deze eerder besproken mogelijkheid wél verdekt in de tekst bij de beantwoording van de raadsvragen van 21 september jl.

Op 21 mei jl. schrijft het college ook het volgende. ‘Gelet op de tijdelijkheid van de indertijd verstrekte vergunning kan dit alleen als er een nieuwe procedure wordt doorlopen’. Deze uitspraak is niet in lijn met de in 2005 tijdelijk afgegeven vergunning voor maximaal 5 jaar. Maar ook omdat de omgevingsvergunning niet afgegeven kan worden omdat de bouw, gegeven de maximale hoogte in strijd is met het vigerende bestemmingsplan.

3. U schrijft verder: ‘Door Archipel/de Meeuw is gekozen het pand via leegstandsbeheer te beschermen tot er meer duidelijkheid is’. Als het college dit zo schrijft, moeten er al plannen zijn geweest. Anders had het complex nadat het in mei jl. leeg kwam staan meteen afgebroken moeten worden.
a. Wie is momenteel de eigenaar van de Orangerie? De Archipel, de Gemeente Eindhoven of COA en sinds wanneer?
b. Wie heeft/had de beslissingsbevoegdheid om het complex aan COA beschikbaar te stellen? De Gemeente Eindhoven, Archipel of De Meeuw als leverancier?
c. Wie betaalde sinds 2005 en vanaf mei jl. de huur van de ondergrond aan de Gemeente Eindhoven?
d. Is de terugkoopgarantie die bij de aankoop is overeengekomen nog wel van toepassing nu het gehele complex wordt onderverhuurd of om niets aan COA beschikbaar wordt gesteld, waarna dit complex voor andere doeleinden gebruikt gaan worden?
e. Welke partij, Archipel, de Gemeente Eindhoven of de COA draait er op voor de verdere afschrijving van het complex?
f. Welke partij betaalt vanaf heden het onderhoud, eventuele reparaties en overige lasten zoals b.v. verzekeringen?

Na de leegstand in mei 2014 is het complex aan leegstandsbeheerder Camelot gegund, die er ca. 40 personen en/of bedrijven in heeft gehuisvest. Voor zo ver onze informatie juist is heeft Camelot een opzegtermijn van 28 dagen zonder recht op huurbescherming, op vergoeding en/of recht op een andere woonruimte. Toch had de Gemeente Eindhoven de huurders van de Orangerie al aangeschreven dat zij het complex voor eind oktober 2014 moeten verlaten voordat zij iets van Camelot als verhuurder hadden gehoord.

4. Welke partij(en) heeft de Orangerie aan Camelot verhuurd voor leegstandsbeheer? a. Wie is er verantwoordelijk voor de tijdelijke leegstandhuurders en wie heeft de contracten met de huidige huurders rechtsgeldig opgezegd?

Gegeven de correspondentie tussen het COA van 17 september jl. en de Gemeente Eindhoven, die in haar brief aan het COA van 18 september jl. al gelijk bevestigt dat de aanvraag positief gehonoreerd zal worden, doet vermoeden dat er al voor 17 september jl. met het COA over een AZC in de Orangerie is gesproken.

5. Kan het college bevestigen dat dit vermoeden juist is? Wanneer is er voor het eerst met het COA contact geweest over de Orangerie en/of en andere locatie?

In de brief van 18 september jl. aan het COA bij het hoofdstuk ‘Toelichting’ schrijft het college: ‘De tijdelijke bouwvergunning is middels een procedure verleend, omdat de bouwhoogte de maximaal toegestane bouwhoogte van 8 meter overschrijdt. Gelet op het verzoek en gebrek aan tijd voor het verlenen van een omgevingsvergunning stemmen wij in met een ‘vooruit akkoord’, vooruitlopende op een definitief besluit op de aanvang omgevingsvergunning. Het vooruit akkoord houdt in dat niet handhavend zal worden opgetreden tegen het in gebruik nemen van de Orangerie voor de opvang van maximaal 700 bewoners door het COA, overeenkomstig de aanvraag’.

Het college gaat voorbij aan het feit dat zij al vanaf 2005 niet handhavend optreedt tegen regels die voor anderen (rechts)personen wel gelden. In het hoofdstuk ‘Besluit’ komt het college nog een keer terug op het niet handhavend optreden van de Gemeente Eindhoven.

6. Is het wettelijk toegestaan dat het college, in die gevallen waar zij zelf belanghebbende in is en wetende dat het ‘vooruit akkoord’ niet conform de bestaande regels is, niet handhavend gaat optreden?
7. In onze optiek is dit een vorm van discriminatie naar andere (rechts)personen. Is het college het eens met deze bewering?
a. Zo nee, waarom niet?
b. Zo ja, waarom heeft het college al vanaf 2005 deze discriminatie gedoogd?

Nu bekend is geworden dat de Gemeente Eindhoven de huidige Orangeriebewoners een vervangende locatie heeft toegewezen in het voormalige TD gebouw, ben ik gisteren 15 oktober gebeld door een voormalig medewerker van onze gemeente. Deze vertelde mij dat het TD gebouw ongeschikt was en vanwege de hoeveelheid asbest in het gebouw een gevaar op zou leveren voor de gezondheid van de bewoners. Hij sprak over meerdere ambtenaren die destijds ernstige longaandoeningen hadden gekregen die te wijten waren aan de ongezonde lucht in het TD gebouw. Omdat in de gisteren uitgereikte petitie ook staat dat er in het TD gebouw wegens gebrek aan openslaande ramen niet gelucht kan worden, is de volgende vraag belangrijk.

8. Is deze informatie over ernstige longaandoeningen van voormalige medewerkers van onze gemeente die gehuisvest waren in het TD gebouw juist?
a. Zo ja, is het dan verantwoord om de Orangeriebewoners plaatsvervangende ruimte aan te bieden in het TD gebouw?
b. Zo nee, is het college dan bereidt de GGD een onderzoek te laten uitvoeren naar:
i. De eventuele aanwezigheid van asbestdeeltjes?
ii. De luchtkwaliteit in het TD gebouw?

9. Gezien de urgentie van deze vragen, is het dan mogelijk deze raadsvragen met spoed te beantwoorden?

Fractie Lijst Pim Fortuyn
Rudy Reker

Antwoord van burgemeester en wethouders

1. Waarom heeft het college Archipel niet eerder gewezen op het feit dat de in 2005 verstrekte vergunning t.b.v. een gecombineerd verpleeg- en verzorgingshuis voor maximaal 5 jaar was afgegeven?

Uiteraard is het primair de verantwoordelijkheid van een vergunninghouder om de tijdelijkheid van de vergunning te bewaken. Er is geen verzoek tot handhaving binnen gekomen, vandaar dat het college nog niet tot actieve handhaving is overgegaan, om eventuele kapitaalvernietiging te voorkomen.

2. Waarom heeft het college nadat het complex in mei 2014 leeg was komen te staan Archipel niet gewezen op de overeengekomen bouwvergunning en Archipel gesommeerd om het terrein leeg op te leveren?

Zoals hierboven reeds vermeld is er bij de gemeente geen verzoek tot handhaving binnengekomen. Mede gezien het feit dat de aanwezigheid van het gebouw niet tot belemmeringen leidde ten aanzien van de ruimtelijke ordening is nog niet overgegaan tot handhaving.

3. U schrijft verder: ‘Door Archipel/de Meeuw is gekozen het pand via leegstandsbeheer te beschermen tot er meer duidelijkheid is’. Als het college dit zo schrijft, moeten er al plannen zijn geweest. Anders had het complex nadat het in mei jl. leeg kwam staan meteen afgebroken moeten worden.
a. Wie is momenteel de eigenaar van de Orangerie?
    o De Archipel, de Gemeente Eindhoven of COA en sinds wanneer?

Op dit moment is De Meeuw de eigenaar van het pand. Zij hebben het recent weer van de Archipel teruggekocht.

b. Wie heeft/had de beslissingsbevoegdheid om het complex aan COA beschikbaar te stellen?
    o De Gemeente Eindhoven, Archipel of De Meeuw als leverancier?

De bevoegdheid om het pand beschikbaar te stellen voor het COA ligt volledig bij de eigenaar. Omdat er in dit geval sprake is van een eigenaarswissel waren dat zowel Archipel als De Meeuw.

c. Wie betaalde sinds 2005 en vanaf mei jl. de huur van de ondergrond aan de Gemeente Eindhoven?

De huurovereenkomst van de grond is gesloten met Archipel.

d. Is de terugkoopgarantie die bij de aankoop is overeengekomen nog wel van toepassing nu het gehele complex wordt onderverhuurd of om niets aan COA beschikbaar wordt gesteld, waarna dit complex voor andere doeleinden gebruikt gaan worden?

De terugkoopgarantie tussen De Meeuw en Archipel blijft onverkortvan toepassing.

e. Welke partij, Archipel, de Gemeente Eindhoven of de COA draait er op voor de verdere afschrijving van het complex?

Wij zijn niet in bezit van de overeenkomsten tussen De Meeuw en Archipel en De Meeuw en het COA. Het is daarom voor ons niet mogelijk hierover uitspraken te doen.

f. Welke partij betaalt vanaf heden het onderhoud, eventuele reparaties en overige lasten zoals b.v. verzekeringen?

Dit is onderdeel van de huurovereenkomst tussen De Meeuw en het COA. Wij zijn daar verder geen partij in, en hebben daar geen inzicht in.

4. Welke partij(en) heeft de Orangerie aan Camelot verhuurd voor leegstandsbeheer?
a. Wie is er verantwoordelijk voor de tijdelijke leegstandhuurders en wie heeft de contracten met de huidige huurders rechtsgeldig opgezegd?

Archipel was de eigenaar die leegstandsbeheerder Camelot heeft ingeschakeld. Camelot is als leegstandsbeheerder verantwoordelijk voor de leegstandshuurders. Archipel heeft het contract met Camelot beëindigd, en Camelot op haar beurt met de leegstandshuurders.

5. Kan het college bevestigen dat dit vermoeden juist is?
a. Wanneer is er voor het eerst met het COA contact geweest over de Orangerie en/of en andere locatie?

Het eerste contact tussen de gemeente en het COA over de Orangerie heeft plaatsgevonden op vrijdag 12 september. In een eerder stadium is er globaler en minder urgent contact geweest over eventuele mogelijkheden, maar die waren van verkennende aard.

6. Is het wettelijk toegestaan dat het college, in die gevallen waar zij zelf belanghebbende in is en wetende dat het ‘vooruit akkoord’ niet conform de bestaande regels is, niet handhavend gaat optreden?

Het gebouw is geplaatst met een tijdelijke vergunning; hierin is de afwijking van de toegestane bouwhoogte geregeld. Uw stelling dat het college sinds 2005 een illegale situatie zou gedogen is daarmee onjuist. Deze afwijking kan nu (wederom) met een omgevingsvergunning worden toegestaan. Het ‘vooruitakkoord’ geeft aan dat tot het moment van verlening van de omgevingsvergunning niet handhavend zal worden opgetreden, omdat er concreet zicht is op legalisatie.

7. In onze optiek is dit een vorm van discriminatie naar andere (rechts)personen. Is het college het eens met deze bewering?
a. Zo nee, waarom niet?
b. Zo ja, waarom heeft het college al vanaf 2005 deze discriminatie gedoogd?

Het college deelt deze mening niet. Het college heeft nog niet handhavend opgetreden om de verschillende partijen de kans te geven met een andere constructie te komen, en zo kapitaalvernietiging te voorkomen. Bovendien is er geen verzoek tot handhaving ingediend, waardoor het college er van uit kon gaan, dat er geen onoverkomelijke bezwaren waren tegen het voorlopig afzien van handhaving.

8. Is deze informatie over ernstige longaandoeningen van voormalige medewerkers van onze gemeente die gehuisvest waren in het TD gebouw juist?
a. Zo ja, is het dan verantwoord om de Orangeriebewoners plaatsvervangende ruimte aan te bieden in het TD gebouw?

Bij het college zijn geen signalen bekend van medewerkers die door de luchtkwaliteit in het TD-gebouw ernstige longaandoeningen hebben opgelopen. Wij zien dan ook geen reden om het TD-gebouw niet ter beschikking te stellen voor ook de bewoners uit de Orangerie.

b. Zo nee, is het college dan bereidt de GGD een onderzoek te laten uitvoeren naar:
    i. De eventuele aanwezigheid van asbestdeeltjes?
    ii. De luchtkwaliteit in het TD gebouw?

Voor dit pand zijn in een eerder stadium al asbestinventarisaties uitgevoerd. Er zit nog asbesthoudend materiaal in het pand, dit is al geïnventariseerd en ter plaatse gemarkeerd. Er is geen gevaar voor gebruikers van het pand. De leegstandsbeheerder is hiervan op de hoogte.

De luchtkwaliteit in het TD-gebouw wordt beïnvloed door het feit dat de ramen niet open kunnen. Om de luchtkwaliteit voldoende te waarborgen worden dan ook op de in gebruik genomen etages ventilatievoorzieningen in vaste ramen geplaatst door middel van roosters. Via de toiletgroepen wordt deze lucht geforceerd afgezogen, waardoor voor de tijdelijke bewoning de ventilatie alsnog gerealiseerd is.

9. Gezien de urgentie van deze vragen, is het dan mogelijk deze raadsvragen met spoed te beantwoorden?

Het college streeft altijd naar een zo spoedig mogelijke, zorgvuldige beantwoording.

Eindhoven, 11 november 2014