Raadsvragen inzake tentoonstelling en protestmars tegen Zwarte Piet
Update: met antwoorden B&W
Het Sinterklaasfeest kent in Nederland een rijke (familie-)traditie, die haar oorsprong kent in Christelijke en oude Germaanse gebruiken. Hierdoor is het feest te beschouwen als een van de meest kenmerkende onderdelen van de Nederlandse cultuur.
Buiten dat gegeven is het bovenal een feest waar jaarlijks praktisch alle kinderen van Nederland zich op verheugen. Zo ook in Eindhoven, waar sinds jaar en dag een grote menigte kinderen en hun ouders de Goedheiligman en zijn trouwe helper Zwarte Piet een warm welkom heten bij aankomst op de kade van het Eindhovens Kanaal.
De fractie van de Lijst Pim Fortuyn is dan ook op z’n zachtst gezegd verbolgen te moeten vernemen dat het Van Abbemuseum – in het kader van de tentoonstelling Be(com)ing Dutch een actie organiseert tegen het fenomeen ‘Zwarte Piet’[1] en daarbij een extreem-linkse antidemocratische organisatie ondersteunt in een protestmars tegen wat zij noemen “de koloniale en racistische traditie van de Zwarte Pieten in het Sinterklaasfeest”.[2]
Deze protestmars blijkt ondergebracht in het 2-jarig kunstproject Be(com)ing Dutch, welke ondersteund wordt door de gemeente Eindhoven en de landelijke Mondriaan Stichting. Vorig jaar nog is Be(com)ing Dutch uitgeroepen voor de stimuleringsprijs voor culturele diversiteit. Nu blijkt dat juist in dit project de ‘Zwarte Piet’ ter discussie wordt gesteld, over culturele diversiteit gesproken. Het verbieden van de woorden Negerzoenen en Jodenkoeken ging onze fractie al te ver, maar deze protestmars nota bene georganiseerd door buitenlandse kunstenaars en die via een omweg wordt gesponsord met Eindhovens belastinggeld, is een regelrechte schande en aanval op onze cultuur.
De directie van het Van Abbemuseum organiseert deze protestmars samen met de ‘kunstenaars’ en actiegroep Doorbraak; een radicale organisatie die zich met name bezig houdt met het organiseren van links-radicale acties tegen democratisch verkozen volksvertegenwoordigers als Rita Verdonk en Geert Wilders (waaronder het verstoren van bijeenkomsten van hun politieke partijen). Hierbij vallen op hun spandoeken leuzen te lezen als “Ruim Rita op!”. Dat zulke leuzen kunnen aanzetten tot geweld tegen volksvertegenwoordigers mag na twee politieke moorden in dit land wel duidelijk zijn.[3]
Het is niet verwonderlijk dat museumdirecteur Charles Esche contact zoekt met dergelijke organisaties, aangezien hij afgelopen jaar in een interview met een links blad te kennen gaf er dezelfde ideeën op na te houden door kunst en politiek niet te scheiden en zelfs wijlen Pim Fortuyn te bestempelen als een rechts-extremist en een neofascist: http://www.dehelling.net/artikel/363/
Dat een gemeentelijke instelling als het Van Abbemuseum zich inlaat met dergelijke organisaties en zich gelijktijdig rijkelijk laat subsidiëren door de gemeente Eindhoven, is een regelrechte schande t.o.v. de burgers en onze democratie. Het Sinterklaasfeest van de kinderen afpakken is niets anders dan pure culturele indoctrinatie en cultuurrelativistische waanzin!
Daarom komt onze fractie tot de volgende vragen.
1. Is het college bekend met deze actiegroep en protestmars?
2. Is het college bekend dat het Van Abbemuseum met deze actiegroep samenwerkt?
3. Heeft de gemeente een vergunning verstrekt voor het houden van deze protestmars?
4. Zo ja, staat het college achter deze protestmars? Zo nee, welke consequenties wil zij hieraan verbinden?
5. Is het college bereid alsnog deze protestmars te verbieden aangezien de organisatie berust bij een antidemocratische radicale beweging welke oproept tot geweld tegen gekozen volksvertegenwoordigers en oude volksgebruiken? Zo nee, waarom niet?
6. Deelt het college onze mening dat het een wanstaltige vorm van cultuurrelativisme is om de Zwarte Piet als specifiek onderdeel van het Sinterklaasfeest van de kinderen af te pakken? Zo nee, waarom niet?
7. Hoeveel gemeentelijk geld is gespendeerd aan dit project ‘Be(com)ing Dutch’ en in het bijzonder aan deze protestmars en actie?
8. Deelt u onze mening dat dergelijke onzinprojecten niet in het Van Abbemuseum thuishoren en het Van Abbemuseum aan zulke projecten derhalve geen cent meer subsidie mag besteden? Zo nee, waarom niet?
9. Ondersteunt u ons standpunt dat Zwarte Piet als wezenlijk onderdeel van het Sinterklaasfeest in onze stad behouden moet blijven? Zo nee, waarom niet?
10. Deelt u onze mening dat een gemeentelijke instelling als het Van Abbemuseum geen ondersteuning mag verlenen aan extremistische organisaties zoals ‘Doorbraak’? Zo nee, waarom niet?
11. Welke consequenties wilt u aan deze betrokkenheid van het Van Abbemuseum verbinden voor deze deelname en ondersteuning aan extremistische organisaties?
12. Deelt u onze mening dat museumdirecteur Charles Esche in een jutezak meegenomen dient te worden naar Spanje bij het komende Sinterklaasfeest?
Rudy Reker, fractievoorzitter Lijst Pim Fortuyn Eindhoven
28 augustus 2008
Antwoord van burgemeester en wethouders
1. Is het college bekend met deze actiegroep en protestmars?
Ja, het college is bekend met de protestmars, omdat het een kunstmanifestatie is binnen de tentoonstelling 'Be(com)ing Dutch', die op 24 mei 2005 is geopend. De protestmars is als performance in de bij de tentoonstelling behorende gids gecommuniceerd, evenals de samenwerking tussen kunstenaars en de actiegroep.
2. Is het college bekend dat het Van Abbemuseum met deze actiegroep samenwerkt?
Het Van Abbemuseum werkt niet met de actiegroep samen, het is een samenwerking van de kunstenaars Petra Bauer en Annette Kraus.
3. Heeft de gemeente een vergunning verstrekt voor het houden van deze protestmars?
Ja.
4. Zo ja, staat het college achter deze protestmars? Zo nee, welke consequenties wil zij hieraan verbinden?
Ja. De protestmars is bedoeld als een performance binnen een tentoonstelling die zich bezighoudt met vragen over de Nederlandse identiteit. Het bevragen van tradities middels een performanceachtige protestmars is een manieren om het onderwerp Zwarte Piet ter discussie te stellen. Het project speelt ook met de traditie van protestmarsen in de hedendaagse kunst.
5. Is het college bereid alsnog deze protestmars te verbieden aangezien de organisatie berust bij een antidemocratische radicale beweging welke oproept tot geweld tegen gekozen volksvertegenwoordigers en oude volksgebruiken? Zo nee, waarom niet?
Nee.
6. Deelt het college onze mening dat het een wanstaltige vorm van cultuurrelativisme is om de Zwarte Piet als specifiek onderdeel van het Sinterklaasfeest van de kinderen af te pakken? Zo nee, waarom niet?
Nee, het kunstproject 'Read the masks. Tradition is not given' stelt de koloniale geschiedenis van Nederland der discussie en de tradities die hieruit voortkomen. Dit gebeurt binnen het kader van een uitgebreide en breed onderlegde tentoonstelling rondom nationale identiteit(en). Kunst kan een grote bijdrage leveren aan het overdenken van actuele thema’s, wat ook de bedoeling was van deze protestmars. Alle borden die voor de protestmars geproduceerd worden dragen citaten van eerdere protestmarsen tegen het fenomeen Zwarte Piet.
7. Hoeveel gemeentelijk geld is gespendeerd aan dit project ‘Be(com)ing Dutch’ en in het bijzonder aan deze protestmars en actie?
Met uitzondering van het project 'Question painting march - de viering van de diversiteit' van de kunstenaar Surasi Kusolwong is het gehele project Be(com)ing Dutch uit middelen van derden gefinancierd, waaronder het prijsgeld voor het beste project voor culturele diversiteit 2006 van de Mondriaan Stichting. De geplande protestmars is eveneens uit middelen van derden gefinancierd.
8. Deelt u onze mening dat dergelijke onzinprojecten niet in het Van Abbemuseum thuishoren en het Van Abbemuseum aan zulke projecten derhalve geen cent meer subsidie mag besteden? Zo nee, waarom niet?
Nee. Voor dergelijke acties en kunstmanifestaties moet er in Eindhoven altijd ruimte zijn in het kader van vrijheid van meningsuiting. Het Van Abbemusem is een museum voor hedendaagse kunst en staat midden in de maatschappij. Het museum brengt deze kunst naar het centrum van het publieke debat en stimuleert zo een constructieve en kritische uitwisseling van opvattingen over beeldende kunst. Als openbare instelling stellen zij relevante en soms gevoelige maatschappelijke onderwerpen aan de orde.
9. Ondersteunt u ons standpunt dat Zwarte Piet als wezenlijk onderdeel van het Sinterklaasfeest in onze stad behouden moet blijven? Zo nee, waarom niet?
De Zwarte Piet is een wezenlijk onderdeel van het Sinterklaasfeest in Nederland en de vraag welke toekomst de Zwarte Piet in de Nederlandse traditie heeft is een vraag die wij als maatschappij open moeten beantwoorden. Als symbool heeft de Zwarte Piet in de afgelopen decennia heel veel veranderingen gezien, de uitdrukkingsvormen van de Zwarte Piet zijn sinds de introductie van de Zwarte Piet ook niet dezelfde gebleven. Traditie is altijd in ontwikkeling.
10. Deelt u onze mening dat een gemeentelijke instelling als het Van Abbemuseum geen ondersteuning mag verlenen aan extremistische organisaties, zoals ‘Doorbraak’? Zo nee, waarom niet?
Het Van Abbemuseum heeft geen ondersteuning aan de actiegroep Doorbraak gegeven. De kunstenaars hebben de actiegroep Doorbraak en ook andere groeperingen benaderd voor samenwerking.
11. Welke consequenties wilt u aan deze betrokkenheid van het Van Abbemuseum verbinden voor deze deelname en ondersteuning aan extremistische organisaties?
Het Van Abbemuseum ondersteunt geen extremistische organisatie, maar geeft ruimte aan vrijheid van meningsuiting en stimuleert kritische uitwisseling. Er is geen aanleiding om consequenties aan deze actie te verbinden.
12. Deelt u onze mening dat museumdirecteur Charles Esche in een jutezak meegenomen dient te worden naar Spanje bij het komende Sinterklaasfeest?
Nee. Wij zullen dit overwegen als kunstuiting.
Eindhoven, 30 september 2008.
Link: ‘Pleidooi voor afschaffing Zwarte Piet in Van Abbemuseum in Elsevier’
http://www.elsevier.nl/web/10200915/Nieuws/Cultuur-Televisie/Pleidooi-voor-afschaffing-ZwartePiet-in-Van-Abbemuseum.htm?rss=true
[1] http://www.vanabbemuseum.nl/nederlands/tentoonstellingen/bd_readthemasks_nl.htm
[2] Flyer ‘Read the mask’, zie bijlage (PDF-bestand, klik hier)
[3] Website Doorbraak 19 mei 2008, Actievoerders verstoren propaganda-bijeenkomst van Verdonk
(http://www.doorbraak.eu/content/view/51/4)
Onderstaand artikel stond op 29 augustus 2008 in het Algemeen Dagblad
Lijst Pim Fortuyn Eindhoven
3 oktober 2008